L’EXTRADITION DE PUIGDEMONT EST POSSIBLE
A la suite de l’échec de la proclamation d’indépendance catalane, la justice espagnole a émis le 2 novembre 2017 un mandat d’arrêt européen contre l’ancien président catalan et quatre de ses ministres qui se trouvent actuellement en Belgique. Peut-on les remettre à l’Espagne?
Puigdemont, l’ex-président catalan, et ses ministres, accusés de rébellion et de sédition par la justice espagnole, se sont enfuis en Belgique fin octobre. Un mandat d’arrêt européen a été décerné à leur égard le 2 novembre par la justice espagnole.
Cependant, la loi pénale belge exige notamment la réciprocité de l’incrimination des délits pour l’exécution d’un mandat d’arrêt européen. La question est donc de savoir si ces incriminations existent également en Belgique.
Or, L’article 104 du Code pénal belge stipule en effet que : “L’attentat dont le but sera, soit de détruire, soit de changer la forme du gouvernement ou l’ordre de successibilité au trône, soit de faire prendre les armes aux citoyens ou aux habitants contre l’autorité royale, les Chambres législatives ou l’une d’elles, sera puni de la détention (de vingt ans à trente ans)”.
Puis, l’article 151 du Code pénal dispose que: “Tout autre acte arbitraire et attentatoire aux libertés et aux droits garantis par la Constitution, ordonné ou exécuté par un fonctionnaire ou officier public, par un dépositaire ou agent de l’autorité ou de la force publique, sera puni d’un emprisonnement de quinze jours à un an.”
L’article 233 du Code pénal belge y ajoute encore ce qui suit: “Lorsque des mesures contraires aux lois ou à des arrêtés royaux auront été concertées, soit dans une réunion d’individus ou de corps dépositaires de quelque partie de l’autorité publique, soit par députation ou correspondance entre eux, les coupables seront punis d’un emprisonnement d’un mois à six mois”.
Qui plus est, les articles 131, 132 et 134 du Code pénal belge ressemblent aux incriminations de la loi pénale espagnole puisqu’ils mentionnent de manière explicite l’acte de sédition, un synonyme de rébellion.
L’article 131 précise que dans le cas où l’un des crimes mentionnés aux articles 101, 102, 103 et 104 du code pénal aura été commis par une bande, les peines portées par ces articles seront appliquées, sans distinction de grades, à tous les individus faisant partie de la bande et qui auront été saisis sur le lieu de la réunion séditieuse. “Sera puni des mêmes peines, quoique non saisi sur le lieu, quiconque aura dirigé la sédition ou exercé dans la bande un emploi ou un commandement quelconque“.
L’article 132 affirme que dans le cas où la réunion séditieuse aura eu pour objet ou pour résultat l’un des crimes énoncés aux articles 101, 102, 103 et 104, les individus faisant partie des bandes mentionnées ci-dessus, sans y exercer aucun commandement ni emploi, et qui auront été saisis sur les lieux, seront punis de la peine immédiatement inférieure à celle qui sera prononcée contre les directeurs ou commandants de ces bandes.
Selon l’article 134, il ne sera prononcé aucune peine, pour le fait de sédition, contre ceux qui, ayant fait partie de ces bandes sans y exercer aucun commandement et sans y remplir aucun emploi ni fonction, se seront retirés au premier avertissement des autorités civiles ou militaires, ou même depuis, lorsqu’ils auront été saisis hors des lieux de la réunion séditieuse, sans opposer de résistance et sans armes. “Néanmoins, ils seront punis à raison des autres crimes ou délits qu’ils auront personnellement commis“.
La séance du parlement catalan où l’indépendance de la Catalogne a été proclamée le 27 octobre 2017 était une telle réunion séditieuse par excellence.
Par ailleurs, un chapitre entier du Code penal belge est dédié aux crimes et délits contre l’ordre public, commis par des personnes qui exercent une fonction publique ou par des ministres des cultes dans l’exercice de leur ministère.
Le B.U.B. estime donc que Monsieur Puigdemont et ses ministres pourront être extradés vers l’Espagne. Au-delà de cela, le B.U.B. se réjouit du fait qu’en Espagne, les politiciens ne semblent (heureusement) pas se trouver au-dessus de la loi. Suite aux nombreux scandales politiques et violations de la constitution, qui restent impunis, cela ne semble pas (encore?) être le cas en Belgique.
DE UITLEVERING VAN PUIGDEMONT IS MOGELIJK
In de nasleep van de mislukte Catalaanse onafhankelijkheidsverklaring, heeft de Spaanse Justitie op 2 november een Europees aanhoudingsbevel uitgevaardigd tegen de voormalige Catalaanse president Puigdemont en vier van diens ministers. Kan men hen aan Spanje uitleveren?
Puigdemont, de ex-president van Catalonië en vier van zijn ministers, die door de Spaanse justitie beticht worden van rebellie en oproer zijn eind oktober naar België gevlucht. Op 2 november werd tegen hen door de Spaanse justitie een Europees aanhoudingsbevel uitgevaardigd.
De Belgische strafwet vereist echter de wederkerige strafbaarstelling van de misdrijven voor de uitvoering van een Europees aanhoudingsbevel. Vraag is dus of deze incriminaties ook in België bestaan.
Welnu, artikel 104 van het Belgisch Strafwetboek bepaalt het volgende: “De aanslag ondernomen met het oogmerk om hetzij de regeringsvorm of de orde van troonopvolging te vernietigen of te veranderen, hetzij de burgers of de inwoners de wapens te doen opnemen tegen het koninklijk gezag, de Wetgevende Kamers of een daarvan, wordt gestraft met (hechtenis van twintig jaar tot dertig jaar)”.
Anderzijds stelt artikel 151 van het Strafwetboek: “Elke andere daad van willekeur die inbreuk maakt op door de Grondwet gewaarborgde vrijheden en rechten en die bevolen of uitgevoerd wordt door een openbaar officier of ambtenaar, door een drager of agent van het openbaar gezag of van de openbare macht, wordt gestraft met gevangenisstraf van vijftien dagen tot een jaar.”
Tenslotte bepaalt artikel 233 van het Belgisch Strafwetboek: “Wanneer personen of lichamen die met enig gedeelte van het openbaar gezag bekleed zijn, maatregelen die in strijd zijn met de wetten of met koninklijke besluiten, beramen, hetzij op een bijeenkomst van die personen of die lichamen, hetzij door het zenden van afgevaardigden of van mededelingen aan elkaar, worden de schuldigen gestraft met gevangenisstraf van een maand tot zes maanden”.
Bovendien gelijken de artikelen 131, 132 en 134 van het Belgisch Strafwetboek sterk op de misdrijven van de Spaanse strafwet inzake rebellie en door op een expliciete manier de term oproer, een synoniem voor rebellie, te gebruiken.
Artikel 131 bepaalt dat ingeval een van de misdaden, in de artikelen 101, 102, 103 en 104 omschreven, door een bende wordt gepleegd, de bij die artikelen bepaalde straffen toegepast worden op allen, zonder onderscheid van graad, die van de bende deel uitmaken en op de plaats van de oproerige bijeenkomst worden gevat.”Met dezelfde straffen wordt gestraft hij die, hoewel niet ter plaatse gevat, het oproer leidt of in de bende enige bediening uitoefent of enig bevel voert“.
Artikel 132 stelt dat ingeval de oproerige bijeenkomst niet een van de misdaden, in de artikelen 101, 102, 103 en 104 omschreven, tot voorwerp of tot gevolg heeft, de personen die van de hierboven bedoelde benden deel uitmaken, zonder daarin enig bevel te voeren of enige bediening uit te oefenen, en die ter plaatse worden gevat, gestraft worden met de straf onmiddellijk lager dan die welke tegen de leiders of bevelvoerders van die benden wordt uitgesproken.
Luidens artikel 134 wordt geen straf uit hoofde van oproer uitgesproken tegen hen die van die benden deel uitmaken zonder daarin enig bevel te voeren en zonder daarin enige bediening of enige functie te vervullen en die zich verwijderen na de eerste waarschuwing van de burgerlijke of de militaire overheid, of zelfs naderhand, wanneer zij buiten de plaats van de oproerige bijeenkomst worden gevat zonder tegenstand te bieden en zonder wapens. “Zij worden echter gestraft wegens de andere misdaden of wanbedrijven die zij persoonlijk hebben gepleegd“.
De zitting van het Catalaans parlement waar op 27 oktober 2017 de onafhankelijkheid van Catalonië werd uitgeroepen, was zo’n oproerige bijeenkomst bij uitstek.
Overigens werd een heel hoofdstuk uit het Belgisch Strafwetboek gewijd aan misdaden en wanbedrijven tegen de openbare orde, gepleegd door personen die een openbaar ambt uitoefenen of door bedienaren van erediensten in de uitoefening van hun bediening.
De B.U.B. is dan ook van oordeel dat de heer Puigdemont en zijn ministers aan Spanje kunnen overgeleverd worden. Bovendien verheugt de B.U.B. er zich over dat in Spanje politici blijkbaar (en gelukkig) niet boven de wet staan. In België lijkt dat na de vele politieke schandalen en grondwetsschendingen die ongestraft blijven spijtig genoeg (nog?) niet het geval te zijn.
